پلی‌استر : راهنمای جنس پارچه و لباس

پلی‌استر چیست و از کجا آمده است؟

این ماده اولین بار در سال ۱۹۴۱ توسط شیمیدان‌های بریتانیایی جان رکس John Rex Whinfield و جیمز تنانت James Tennant Dickson اختراع شد و در دهه ۱۹۷۰ به طور فزاینده‌ای محبوب شد، به طوری که از آن به عنوان “فیبر معجزه‌ای که می‌تواند برای ۶۸ روز بدون اتو کردن پوشیده شود” یاد می‌کردند.

پلی‌استر، به زبان علمی، نامی برگرفته از یک پلیمر مصنوعی است که بیشتر به عنوان یک نوع پلی اتیلن ترفتالات (PET) شناخته می‌شود. اما به زبان ساده، پلی‌استر اساسا نوعی پلاستیک است.

 

لباس پلی‌استر : خصوصیات و ویژگی ها

• بسیار با دوام است : مقاومت در برابر بسیاری از مواد شیمیایی، انبساط و انقباض، کشش، چین و چروک، ساییدگی و فرسایش، لباس پلی‌استر را به کالایی محبوب در صنعت مد تبدیل کرده‌است.
• استحکام و رنگ‌پذیری بالایی دارد : الیاف استفاده شده برای ایجاد پارچه پلی‌استر بسیار قوی و سبک هستند و به راحتی رنگ می‌شوند.
• مراقبت از آن ساده‌است : این پارچه نسبت به لکه‌ها مقاومت بالایی دارد و می‌توان آن را به راحتی در خانه شسته و خشک کرد.
• یک عایق رطوبتی خوب : پارچه پلی‌استر آب را جذب نمی‌کند و زود خشک می‌شود، به همین دلیل به عنوان عایق رطوبتی برای الیاف دیگر استفاده می‌شود.
• شکل خود را حفظ می‌کند : از این رو برای لباس‌های مناسب برای شرایط آب و هوایی سخت مناسب است.
• لغزنده و روشن است : لباس پلی‌استر در هنگام لمس خاصیت لغزندگی و تقریبا ابریشمی دارد که آن را منعطف می‌کند. همچنین خصلتا روشن است و به خوبی شناسایی می‌شود، این ویژگی موجب استفاده از رنگ‌های خاص‌تر این پارچه در موقعیت‌های خاص می‌شود.

لباس پلی‌استر : ملاحظات نگهداری و شستشو

اگر لباس‌های خود را دوست دارید، حتما می‌دانید که با بررسی برچسب‌ها می‌توانید از مواد تشکیل دهنده‌ی آن آگاه شوید. اگر در تولید لباس شما از درصد بالایی از پلی‌استر استفاده شده‌است، خوشحال باشید، چرا که مراقبت از لباس پلی‌استر واقعا ساده و از نظر زمانی بسیار بهینه‌است.

نکات کلی زیر را برای مراقبت از لباس خود فراموش نکنید، اما قطعا برچسب مراقبت و نگهداری که خاصِ هر لباس نوشته شده‌است، ارجح خواهد‌بود :

• شستشو : لباس پلی‌استر می‌تواند با ماشین شسته و خشک شود. اضافه کردن یک نرم‌کننده‌ی پارچه می‌تواند برای رفع الکتریسیته‌ی ساکن، کمک‌کننده باشد.
• خشک کردن : لباس را در دماهای پایین خشک کنید تا دوام طولانی‌تری داشته‌باشد.
• اتوکشی : اگر چه لباس پلی‌استر نیازی به اتو کشی ندارد، اما اگر تصمیم به این کار گرفته‌اید، دقت کنید که اتو گرم باشد، نه داغ !
• خشک شویی : پارچه پلی‌استر می‌تواند بدون هیچ نگرانی خشک‌شویی شود.

 

آیا معایبی در استفاده از پلی‌استر وجود دارد؟

برخی افراد دوست دارند فقط لباس‌هایی با الیاف و پارچه‌های طبیعی مانند نخ – پنبه، ابریشم، پشم و … بپوشند. مزایای آن‌ها نیز این است که معمولا قابل تنفس، ضد آلرژی و با دوام هستند. البته الیاف طبیعی گران تر بوده و نیاز به مراقبت بیشتری در رابطه با شستشو و خشک شدن دارند.

• لباس پلی‌استر قابلیت تنفس ندارد : اصلی‌ترین مشکل در مورد پارچه‌های مصنوعی، همان عدم بهره‌مندی از قابلیت تنفس است که موجب می‌شود احساس عرق یا رطوبت ایجاد کنند و ناراحت کننده باشند ( به عمل انتقال رطوبت و بخار آب از لباس به بیرون اصطلاحاً تنفس می‌گویند ). دلیل این موضوع نیز قابلیت پایین جذب رطوبت توسط پلی‌استر در مقایسه با الیاف طبیعی مانند نخ – پنبه است. با این حال، تولیدات مدرن در حال حاضر شروع به ایجاد پارچه پلی‌استر با قابلیت جذب رطوبت کرده‌اند.
• آلرژی : مشکل بعدی که به ندرت اتفاق می‌افتد، در مورد افرادی است که پوست بسیار حساسی دارند و ممکن است متوجه واکنش‌های پوستی کمی نسبت به الیاف مصنوعی شوند.
• قابلیت اشتعال بالایی دارد : نکته‌ی مهم‌تر در مورد این پارچه این است که بسیار قابل اشتعال است، بنابراین باید مراقب باشید، به خصوص اگر با پوشیدن لباس ۱۰۰٪ پلی‌استر در نزدیکی شعله قرار می‌گیرید.
• الکتریسیته ساکن : اگرچه این مورد “مشکل” محسوب نمی‌شود، اما برای زمان‌هایی که به مهمانی می‌روید و به مدل موهای خود حساس شده‌اید، می‌تواند آزار دهنده باشد.
• محیط زیست : با توجه به اینکه این الیاف از مواد نفتی حاصل می‌شود که منابع بازگشت‌ناپذیر طبیعت هستند، مشکلات محیط زیستی یکی از معایب این الیاف به شمار می‌رود.

 

کاربرد‌های پلی استر

متداول‌ترین و نخستین کاربرد پلی‌استر، تولید لباس‌ پلی‌استر است که بسیار محبوب هستند.

با توجه به قدرت و استحکام این ماده، از آن برای تولید طناب در صنعت استفاده می‌شود. همچنین بطری‌های قابل بازیافت PET امروزه یکی از محبوب‌ترین کاربردهای پلی‌استر است.

عموما از کاربرد‌های وسیع این الیاف می‌توان به مد و لباس شامل بارانی و کاپشن، لباس ورزشی، منسوجات مانند لوازم خواب ملافه‌ها، پتوها و کیسه خواب، زمینه تزئینی و دکوراتیو مانند مبلمان و لوازم منزل، چمدان و کیف، الیاف صنعتی مانند کمربند ایمنی و انواع طناب و عایق و … اشاره کرد.

خط پایان

بدیهی است که پارچه‌های گوناگون با کیفیت‌های متفاوت، دارای ویژگی‌های متنوع و منحصر به فردی هستند و به منظور کاربردهای متفاوتی مورد استفاده قرار می‌گیرند، بنابراین، علاوه بر تمام نکات گفته شده، به یاد داشته باشید که تمام پارچه های پلی‌استر برابر نیستند. در هنگام خرید لباس، با توجه به نیازتان می‌توانید کیفیت‌های پایین‌تر یا بالاتر آن را انتخاب کنید.