برای سال‌ها، صحبت از دورۀ قاعدگی یک موضوع ممنوعه به حساب می‌آمد و این اتفاق که یک دغدغه ماهانه برای هر زن است، به کنجی در تاریکی رانده می‌شد. هنوز هم که هنوزه، این مسئله برای زنان یکی از جنبه‌هایی به شمار می‌آید که باید برای آن مبارزه کنند؛ اما جهان در حال تغییر است و هدف از تعیین یک روز به عنوان روز جهانی پریود این بوده که بتوانیم نظر افراد را درباره این پدیدۀ طبیعی تغییر بدهیم. در این مطلب، نگاهی داریم به دلایل نامگذاری این روز و اهمیت بهداشت قاعدگی در جهان؛ پس تا انتهای این مقاله، همراه بانی‌مگ باشید.

آشنایی با دوره قاعدگی یا پریود

به طور ساده، هر ماه سلول‌های دیوارۀ رحم خانم‌هایی که در سن باروری هستند، فرو می‌ریزد و خروج این سلول‌ها از بدن با درد و خونریزی همراه است. دوره پریود در دختران سراسر جهان بین ۸ تا ۱۶ سالگی آغاز می‌شود و بسته به منطقه جغرافیایی می‌تواند تا سنین ۴۵ تا انتهای دهه ۵۰ زندگی فرد و بیشتر ادامه داشته باشد. سیکل قاعدگی معمولا ۲۸ روزه است اما دورۀ پریود عموما به طور میانگین ۵ روز ادامه پیدا می‌کند.

۲۸ می روز جهانی قاعدگی

روز بهداشت قاعدگی و پریود یک روز آگاهی سالانه در ۲۸ می ۲۰۲۲ (۷ خرداد ۱۴۰۱) است؛ تا اهمیت مدیریت خوب بهداشت قاعدگی (MHM) در سطح جهانی را برجسته کند.

هدف از برگزاری روز جهانی بهداشت قاعدگی

از ۲۰۱۴، هر سال در روز ۲۸ام ماه می موسسه‌ای در آلمان به نام واش یونایتد (WASH United) ایونتی را جهت یادآوری و توجه به بهداشت قاعدگی برگزار می‌کند. این موسسه که در حال حاضر در ۸ کشور جهان فعالیت دارد، روز ۲۸ام ماه می را به این دلیل برای این مناسبت جهانی انتخاب کرده که چرخۀ قاعدگی در زنان عموما ۲۸ روزه است؛ ماه پنجم سال میلادی نیز از این جهت توسط واش یونایتد انتخاب شده که به طور میانگین خانم‌ها در ماه ۵ روز را پریود هستند. حرکت این موسسه خصوصی عام‌المنفعه آنقدر مهم بود که سازمان‌های جهانی مانند صندوق سازمان ملل متحد و یونیسف به این حرکت پیوسته‌اند و با این سازمان همکاری دارند.

برای ده‌ها و صدها سال، زنانی که دوره پریود خود را تجربه می‌کردند، نجس، نحس یا کثیف خوانده می‌شدند و از گذشته‌های دور تاکنون، این اتفاق که ماهانه برای دختران نوجوان تا زنان مسن رخ می‌دهد، به آن‌ها احساس گناه و شرمی می‌داده اما جهان در حال تلاش برای تغییر این زاویه دید است.

شعار امسال روز جهانی قاعدگی

تیم برگزاری این روز جملۀ «اقدام و سرمایه گذاری در بهداشت و سلامت قاعدگی» را به عنوان شعار امسال انتخاب کرده است تا توجه سازمان‌ها، ارگان‌ها و نهادها را علاوه بر توجه مردمی به این مسئله جلب نماید. شاید برنده شدن یک فیلم مستند در اسکار امسال هم یکی از دلایلی باشد که چرا چنین شعاری به مناسبت روز جهانی بهداشت قاعدگی زنان سال ۲۰۲۲ انتخاب شده است.

این فیلم مستند که به موضوع قاعدگی زنان در هند می‌پردازد، اتفاقا توسط یک خانم آمریکایی-ایرانی به نام رایکا زهتابچی ساخته شده و جایزه اسکار بخش مستند را از آن خود کرده است.

تاثیر همه‌گیری کرونا بر قاعدگی بانوان

جوامعی که در فقر روزگار می‌گذرانند، از قبل هم درگیر مسائل و چالش‌های بهداشتی بودند. حالا با بروز پاندمی کرونا این دغدغه‌ها چندین برابر شده‌اند و بیشتر کشورهای جهان را به خود مشغول ساخته‌اند. یکی از نکته‌های اساسی تاثیر پاندمی بر قاعدگی زنان، مسئله اقتصادی است که دسترسی آن‌ها را به پدها، انواع تامپون و همچنین کاپ‌ها یا فنجان قاعدگی را دشوار کرده.

تاثیر چرخه قاعدگی روی احساسات و فیزیک بانوان

آنچه افراد به دوره قاعدگی می‌شناسند، در حقیقت یکی چرخه است و شامل فعل و انفعالاتی در ساختار بدنی بانوان می‌شود. در این چرخه که در طول زندگی یک زن نزدیک به ۴۸۰ بار تکرار می‌شود، فرد با انواع عوارض نظیر آکنه، استرس، افسردگی، بی‌انگیزگی، عدم تمرکز، کاهش یا افزایش اشتها، اختلالات خواب و غیره دست به گریبان خواهد بود. این اختلالات که هر ماه تکرار می‌شوند، برای هر زنی بسته به شدت آن می‌تواند به کابوسی شباهت پیدا کنند.

نقش و وظایف مردان در دوران قاعدگی

در این دوران زنان بیشتر از هر زمان دیگری آسیب‌پذیر و شکننده هستند، به همین دلیل هم وظایف مردان در دوران قاعدگی اهمیت زیادی پیدا می‌کند. اولین نکته این است که آن‌ها باید درمورد سیکل قاعدگی همسرشان اطلاعات لازم را داشته باشند و در این مورد همراهی آقایان می‌تواند به همسرشان احساس آرامش و امنیت بدهد تا به بهترین شکل ممکن این دوره سخت را سپری کنند.

حقایق و افسانه‌هایی دربارۀ بهداشت قاعدگی

افسانه‌ها: در دورۀ پریود، نباید غذاهای تند مصرف کرد.

واقعیت: برخی از خانم‌ها بیشتر از بقیه در این دوره درد دارند و اگر شما رفلاکس اسید معده یا نفخ دارید، این موارد می‌توان در دوران قاعدگی را افزایش بدهد. خوردن غذاهای تند این موارد را افزایش می‌دهد؛ پس بهتر است در این زمان از خوردن چنین مواد غذایی خودداری کنید.

افسانه‌ها: خون پریود کثیف است.

واقعیت: خون ناشی از دوران قاعدگی، آلوده نیست و بخشی از خون بدن است که اکسیژن را حمل می‌کند و رنگ تیره آن صرفا به دلیل فعل و انفعالات شیمیایی است.

تاریخچۀ روز جهانی قاعدگی زنان

روز جهانی پریود، توجه جهانی را به معضلات و کمبود کالاهایی مورد نیاز در این زمینه جلب می‌کند و تلاش دارد تا آگاهی عمومی را در کنار سطح بهداشت جامعه افزایش دهد. داستان برگزاری روزجهانی بهداشت قاعدگی هم این طور بود که در سال ۲۰۱۳ کمپینی ۲۸ روزه در شبکه‌های اجتماعی به راه افتاد و اهمیت پرداختن به این موضوع را یادآور شد. بعد از آن، همه ‌ساله این روز به عنوان روز جهانی پریودی گرامی داشته می‌شود.

در نهایت، از آن‌جا که اطلاعات هنوز در این زمینه بسیار کم است و به دلیل وجود خط قرمزهای مختلف صحبت کردن از این اتفاق طبیعی، نوعی تابو به حساب می‌آید، آگاه‌سازی دیگران در مورد این پدیده بیشتر از هر چیز دیگر اهمیت دارد. بنابراین، تا حد امکان به کودکان خود بیاموزید که این یک اتفاق عادی و فیزیولوژیک است و هیچ ربطی به خرافات یا سنت‌های نکوهیده ندارد؛ پس دلیلی هم برای خجالت کشیدن یا شرمگین بودن بابت آن نیست. از سوی دیگر، کسب اطلاعات درمورد بهداشت قاعدگی و تلاش برای سپری کردن یک دوره پریود آرام و بدون تنش، هدفی است که به مطالعه و جست و جو نیاز دارد؛ پس لطفا با مطالعه و بررسی‌های لازم، بیشتر به بهداشت قاعدگی خود توجه داشته باشید.